Oncologiefysiotherapie richt zich specifiek op de stoornissen, beperkingen en participatieproblemen bij kankerpatiënten. Deze problemen kunnen het gevolg zijn van de aandoening zelf of van de medische behandelingen. Hierbij kan men onder andere denken aan spanningsklachten, pijn, fibrose, huidveranderingen, contracturen, lymfoedeem, verminderde mobiliteit, verstoorde lichaamsbeleving, verminderde spierkracht, conditieverlies en vermoeidheid.

De oncologiefysiotherapeut heeft tijdens een 4-jarige Masterstudie de benodigde kennis, vaardigheden en competenties verworven die nodig zijn bij de, soms complexe, problematiek van deze patiëntengroep.
Om de oncologische patiënt zo goed mogelijk te kunnen begeleiden, is kennis van de onderliggende pathologie, de medische behandelingen en de gevolgen daarvan van belang. De oncologiefysiotherapeut moet op de hoogte zijn van de indicaties en contra-indicaties voor fysiotherapeutische interventies.

De oncologiefysiotherapie kan worden ingezet in alle fasen van de ziekte:
• Tijdens de curatieve fase is de medische behandeling gericht op het bestrijden van de kanker. De oncologiefysiotherapeut kan tijdens de medische behandeling van kanker helpen bij het beperken van verlies van functies, het beperken van conditie- en spierkrachtsverlies, het verminderen van kankergerelateerde vermoeidheid en bij spanningsklachten.
• In de herstelfase, na afronding van de medische behandeling van kanker, gaat het om het herwinnen van de functies, de kwaliteit van leven en het herwinnen van de controle op het leven en autonomie.
Door screening en betere behandelmethoden krijgen kanker of de gevolgen van kanker steeds meer het karakter van een chronische ziekte. Dit heeft gevolgen voor het fysieke, psychische en sociale welbevinden. De patiënt moet op eigen wijze leren omgaan met de nieuwe situatie. Adequate nazorg is hierbij van groot belang.
• De palliatieve fase kan weken, maanden maar soms ook jaren duren. De kwaliteit van leven staat in deze periode centraal. De oncologiefysiotherapeut kan de patiënt helpen zolang mogelijk een actief leven te leiden. De hulpvraag van de patiënt staat hierbij centraal.
• In de terminale fase wordt het duidelijk dat het levenseinde nadert. De patiënt moet afscheid nemen van zijn naasten en van het leven. Het comfort van de patiënt staat centraal. De oncologiefysiotherapeut kan bijvoorbeeld helpen bij het zoeken naar een comfortabele houding. Ademhalingsoefeningen kunnen verlichting geven bij benauwdheid. Pijn en angst kunnen verminderen door ontspanningsoefeningen.

De oncologiefysiotherapeut heeft naast de taak bij het behandelen en begeleiden van oncologische patiënten ook een coachende en adviserende rol voor zijn collega fysiotherapeuten, de huisartsen en andere hulpverleners. Zo kan een patiënt, die elders onder behandeling is, met een gerichte vraagstelling voor een éénmalig consult naar de oncologiefysiotherapeut verwezen worden.

Bron: NVFL

Op oncologisch gebied hebben wij nauwe samenwerkingen met de volgende organisaties: